Ticaret ve Sanayi
16. yüzyılda küçük bir nahiye olan Göksun’da ticari ve sınaî iş kollarını birkaç kalemde zikredebiliriz.
Sanayi işletmeleri içerisinde hakkında fazla malumat edinemediğimiz kömür işletmesi gelir. 1526 tarihli tahrir kaydında yer alan kömür işletmelerinin yıllık vergi geliri nahiye geneline bakılırsa oldukça yüksek bir orana sahiptir. Ne var ki 20. yüzyılın başlarında Göksun’un bağlı bulunduğu Andırın kazası genelinde maden keşfedilemediğine dair salnameler şu notu düşmektedir: “Andırın Kazası dâhilinde şimdiye kadar bir gûnâ maden keşfedilememiştir”.
16. yüzyılda nahiyede sanayi dallarından boyahane, değirmen, kirişhane bulunmaktadır. Kirişhane, hayvanların sinir ve bağırsaklarının işlenerek ok için yay yapılan bir atölyedir. 1527’de nahiye genelinde 32 değirmen bulunuyordu. 1563’de bu sayı 21’e gerilemiştir. Nahiyede küçük ölçekli ticari faaliyetler de görülmektedir. Vergi kalemleri içinde pazarda yapılan alışverişlerden tahsil edilen bâc-ı bazar ve ihtisab vergileri gözükmektedir. Nahiyede ayrıca kasaplık da yapılmaktadır.
19. yüzyılın sonlarında Göksun’un bağlı bulunduğu Andırın kazası genelinde salnamalerin ifadesiyle “ipden kilim, çuval, şalvar, aba ve iplikden bez ve Göksun'da Çerkezler tarafından savatlı gümüş imâl olunurdu”. 1322 tarihli Halep salnamesinde ise “Göksun'da Çerkezler tarafından şayak ve her nev’gümüş işleri imâl olunurdu”. Tarım arazilerinden yoksun Zeytun halkı zahire ihtiyaçlarını Elbistan ve Göksun’dan karşılıyordu. Zeytun halkı kuru üzüm ve pekmezi Elbistan ve Göksun pazarlarında hububat ile mübade ediyorlardı.
Göksun’un yol güzergâhında bulunması dolayısıyla ticari ve sınaî açıdan bağlı bulunduğu Andırın kazasına kıyasla daha gelişmeye müsait bir konumda idi. 1322 (1904) tarihli Halep salnamesi şöyle diyor: “Andırın'ın merkez-i kazâ ciheti gâyetle taşlık ve ormanlıktan ibaret ve çayır mahalli olduğundan terakkî meziyetinden ârîdir. Göksun nâhiyesi Tâcirlü ve Bozdoğan aşîretlerinin yaylası Sivas ve Kayseri'ye giden kârbân ve yolcuların güzergâhı ve Elbistan ile Aziziye'ye araba işlemekte olduğundan kâbil-i terakkîdir”. Göksun ve köylerinde, 5 han, 72 dükkân, 9 değirmen, 4 fırın, 3 adet fabrika tahta hızarı, 3 ambar, 1 debbağhâne bulunuyordu.
İÇERİĞİ PAYLAŞIN
|
