Ermeni Katogikosluk Merkezi: Tavplur (Tayipli)
Bu dönemler hakkında bilgi veren bir Ermeni kaynağı Simbat vakayinamesine göre, Bizanslılar Ermeni katalikosu Khacik’i İstanbul’a götürmüşlerdi. Bizans imparatoru Ermenilere baskı yaparak onları kendi mezheplerine sokmaya çalışıyordu. Bu arada 960’larda Türkler Anadolu’da ilerlerken Ermenilerde orta Anadolu’ya çekiliyorlardı. Ermeni kralı Gagik ile Atom, Apusahl ve diğer Ermeni ileri gelenleri Katolikos Khaçik’i Bizans’ın elinden kurtararak Göksun (Gogison) hudutlarında bulunan Tavplur’a getirdiler. 1060’larda olan bu hadiselerden sonra Ermenilerin Göksun bölgesinde toplanmaya başladıkları görülmektedir. Urfalı Mateos’un belirttiğine göre Bizans İmparatoru Ermenistan’da bulunan katogikosluk merkezini ele geçirip Ermenileri Ortodoks mezhebine girdirmek istiyordu. Bu amaçla yakalanıp İstanbul’a götürülen Khaçik burada üç yıl kalmıştı. İstanbul’dan kurtarılan Khaçik, Göksun’un güneybatısında yer alan Tavplur’a getirildi. Burası Ermenilerin katogikosluk merkezi haline dönüştürüldü. Tavplur; Fundalıklı tepe demektir. Hrant Andreasyan’ın Çahan mıntıkasında bir yer olarak tarif ettiği bu kasabanın Göksun’un Güneybatısında yer alan ve halen Tayipli diye anılan vadinin girişindeki eski bir yerleşim yeri olan Kulunçtaş’ın olması kuvvetle muhtemeldir. Burada bulunan iki mağara ve diğer harabeler göz önünde bulundurulduğu takdirde büyük bir kilise kalıntılarının olduğu görülmektedir. Acaba Ermeni katogikosluk merkezi burası mıydı?
Göksun uzun dönem Bizans hâkimiyet sahasında yer almıştır. 1071 Malazgirt Meydan muharebesinden itibaren Göksun’un içinde bulunduğu bölge hızla hâkimiyet değiştirmiştir.
İÇERİĞİ PAYLAŞIN
|